نکات مهم انتخاب موکت ( راهنمای خرید موکت )
جهت خرید یا انتخاب یک موکت مناسب برای یک فضا، لازم نیست که متخصص باشید. با اندکی مطالعه و با استفاده از علائم درج شده روی موکت می توانید بهترین انتخاب را از نظر عملکردی انجام دهید. شاید شما هم علائم گرافیکی درج شده روی موکتها ( و سایر کفپوشها ) را دیده باشید و از خود پرسیده باشید که این علائم چه مفهومی دارند.این علائم حاوی نکته های مهم برای انتخاب و خرید موکت هستند و می توانند بهترین راهنمای شما در خرید موکت باشند.
این علامتها یا پیکتوگرامها (Pictogram) می تواند انتخاب و خرید موکت را برای شما آسان کنند،و بهترین راهنمای خرید موکت و انتخاب موکت برای شما باشند،اگر آنها را بشناسید و بتوانید از آنها استفاده کنید. در سالهای گذشته در اتحادیه اروپا یک سیستم طبقه بندی کامل و منحصر بفرد برای تعیین استفاده (زمینه استفاده) از منسوجات، کفپوش های رزینی و کفپوش لمینیت ایجاد شده است تا امکان بررسی سریع و جامع را برای استفاده کنندگان از موکت و سایر محصولات کفپوش فراهم آورد. این سیستم جامع بر اساس استاندارد EN ISO 10874 که خود در برگیرنده انبوهی از استانداردهای دیگر است کفپوشها را مورد بررسی و طبقه بندی قرار می دهد.( جهت آشنایی با مهمترین استانداردهای موکت می توانید مقاله “موکت،استانداردها و مشخصات فنی” را مطالعه کنید)
“شیدارک” در این مطلب نگاهی گذرا ولی مفید خواهد داشت به پیکتوگرامها و علائم مربوط به دسته بندی موکتها و کفپوشهای منسوج، امید است که با کمک اطلاعات مفید حاصل از این پیکتوگرامها، فرآیند انتخاب و خرید موکت برای شما آسان شده و نتیجه دلخواه شما حاصل شود.
1- فضای مورد استفاده
در راستای طبقه بندی فضای مورد استفاده برای موکتهای کفپوش، براساس استاندادEN 1307 ( طبقه بندی منسوجات کفپوش) 6 کلاس متفاوت تعیین شده است. 3 رده متفاوت برای موکتهای مورد استفاده در محیط های مسکونی و 3 رده متفاوت برای برای موکتهای مورد استفاده در محیطهای عمومی. این دسته بندی های مختلف به شرح زیر می باشند:
-
موکت برای استفاده در فضاهای مسکونی
کد 21 برای استفاده در محیط های مسکونی با استفاده کم و یا گاه به گاه، مانند اتاق خواب.
کد 22 برای استفاده در محیط های مسکونی با استفاده متوسط مانند اتاق نشیمن.
کد 23 برای استفاده در محیط های مسکونی با استفاده زیاد و دائمی مانند راهرو ها، ورودی، اتاق نشیمن و غذاخوری.
-
موکت برای استفاده در فضاهای عمومی
کد 31 برای استفاده در فضاهای عمومی با استفاده کم و یا گاه به گاه.مانند اتاق هتل، اتاق کنفرانس یاجلسه، فروشگاه.
کد 32 برای استفاده در فضاهای عمومی با استفاده متوسط مانند سینما، تئاتر، فروشگاه، رستوران، دفتر .
کد 33 برای استفاده در فضاهای عمومی با استفاده زیاد و دائم مانند پذیرش هتل، ورودی ها، فروشگاههای بزرگ، دفاتر باز ، راهروها، ترمینال هوایی، کف هواپیماها، اتوبوسها و قطارها.
2 – میزان لوکس بودن موکت luxury classifications
یکی از معیارهای بسیار مهم در دسته بندی موکتها، میزان لوکس بودن آنهاست. موکتها با توجه به نوع الیاف، روش بافت، طرح و … در میزان لوکس بودن (نرمی، راحتی پیاده روی) متفاوت هستند. این میزان با نمادهای زیر نشان داده شده و در 5 سطح دسته بندی می شود. درک میزان لوکس بودن با این نمادها ساده است، بالاترین میزان لوکس بودن کلاس 5 با است که با 5 تاج نشان داده می شود.
- برای آشنایی با انواع الیاف موکت مقاله “انواع الیاف موکت” و برای آشنایی با انواع روشهای بافت موکت می توانید مقاله “آشنایی با موکت و انواع موکت” مطالعه کنید.
3 – تحمل صندلی چرخدار
با توجه به فشار چرخهای صندلی چرخدار روی موکت لازم است برای فضاهایی که احتمال تردد افراد معلول با صندلی چرخدار در آنها وجود دارد حتما از موکتهایی استفاده شود، که تحمل فشار ناشی از چرخهای صندلی چرخدار را داشته باشند.
تحمل صندلی چرخدار، مناسب برای استفاده گاه به گاه. مانند فضاهای مسکونی، دفاتر خانگی، و …
تحمل صندلی چرخدار، مناسب برای استفاده شدید. مانند فضاهای عمومی- دفاتر و …
4 – مناسب بودن برای استفاده در راه پله
وقتی موکت در راه پله نصب می شود بخشی از موکت که در گوشه ها و کنجهای پله قرار می گیرد تحت تاثیر فشار و تنش بالایی قرار دارد.
بر اساس روشهای آزمون مشخص، موکتها جهت استفاده در راه پله ها – با توجه به نوع فضا و میزان تردد – دسته بندی می شوند.
- فضاهای با استفاده معمولی مانند فضاهای مسکونی، دفاتر خانگی، و …
- فضاهای با استفاده بالا مانند فضاهای عمومی، دفاتر و …
 |
 |
5 – استفاده در فضاهای مرطوب ( Wet room )
این علامت نشان دهنده مقاومت موکت در برابر پوسیدگی های ناشی از رطوبت،در صورت استفاده از موکت در فضاهای مرطوب است.
* ذکر این نکته ضروری است که به صورت کلی موکتهایی با الیاف طبیعی ( مانند پشم ) دارای این ویژگی نخواهند بود مگر در موارد خاص.
6 – مقاومت در برابر لیز خوردگی ( Slip resistance )
از ویژگی های یک کفپوش، مقاومت در برابر سر خوردن است. این مقاومت بر اساس استاندارد EN 14041 مشخص می شود.
ضریب اصطکاک حرکتی موکت در حالت خشک و تمیز باید بیشتر از 3/ . باشد. در صورت تائید توسط آزمایشگاه، کارخانه سازنده می تواند از این علامت با حروف DS استفاده نماید.
در غیر این صورت از حروف NPD که کوتاه شده عبارت (No Performance Determined) است، استفاده می شود که نشان دهنده عدم مقاومت موکت نسبت به سر خوردگی می باشد.
 |
 |
7 – خواص الکتریکی و آنتی استاتیک
الكتريسيته ساكن که بر اثر ایجاد اصطکاک بین کفپوش و مواد پلاستیکی مانند کفش، حرکت چرخ و یا موارد مشابه دیگر ایجاد می شود، بدلیل ماهیت استاتیک بودن آن در همان محل باقی خواهد ماند.
الزامات ایمنی در برخی از فضاها و یا مقررات مربوط به برخی دستگاههای حساس و … تخلیه و یا پراکنده کردن الکتریسته ساکن در کف فضا را اجباری می کند. در این فضاها استفاده از کفپوشهایی که بارهای الکتریکی را پراکنده و یا تخلیه می کنند الزامی می باشد.
این علامت نشان دهنده ویژگی آنتی استاتیک ( Anti Static ) موکت می باشد.به این معنی که بارهای الکتریکی پس ازتولید بلافاصله تخلیه می شوند. ( ولتاژ بدن در رطوبت 25٪ ≤ 2 کیلو ولت باشد)
گاهی با توجه به اهمیت فضا و حساسیت بالای ایمنی مشخص بودن نوع تخلیه بار الکتریکی نیز اهمیت پیدا می کند . موکتهای ( کفپوشهای ) آنتی استاتیک ، بر اساس عملکرد به دو دسته تقسیم می شوند. انتخاب و ارجحیت این دو نوع با توجه به الزامات فنی پروژه مشخص خواهد شد.
 |
 |
موکت آنتی استاتیک ( رسانا ) static dissipative موکت آنتی استاتیک ( رسانا ) conductive
8 – استفاده از موکت در فضاهای دارای گرمایش از کف
در فضاهایی که سیستم گرمایش از کف نصب شده است، موکت مورد استفاده باید حداقل میزان عایق
بودن (حرارتی) را داشته باشد. مقاومت حرارتی در این فضاها باید کمتر از 0.17 m²K/W باشد. این علامت نشان دهنده امکان استفاده از موکت در فضاهای دارای گرمایش از کف است.
9 – مقاومت به فرسودگی (Fraying resistance)
این علامت نشان دهنده مقاومت به پوسیدگی در محل درزها و برشهای موکت است. مخصوصا در خصوص موکتهایی که نوع بافت آنها لوپ ( loop ) است.
10 – خواص آکوستیک
این علامت،نشان دهنده ضریب جذب صدا مطابق با استاندارد EN ISO 354 است. این مقدار در موکتهای مختلف،متفاوت بوده و باید در مشخصات فنی موکت قید شده باشد.میزان مجاز این ضریب با توجه به نوع فضا و الزامات آکوستیکی فضا مشخص می شود.به عنوان مثال برای استفاده از موکت در سالنهای سینما و یا استودیو های ضبط صدا، این ویژگی موکت بسیار اهمیت پیدا می کند.
این علامت نشان دهنده عملکرد موکت جهت بهبود نویز حاصل از ضربه مطابق استاندارد EN ISO 140-6 می باشد. مقدار این تاثیر باید در مشخصات فنی موکت قید شده باشد. بطور کلی کفپوشهای منسوج عملکردی مطلوب در برابر نویز حاصل از ضربه دارند.
11 – پایداری در برابر نور (Light fastness)
این علامت نشان دهنده میزان پایداری الیاف موکت در برابر نور می باشد. این پایداری هم شامل رنگ موکت و هم شامل پایداری الیاف می شود. میزان پایداری بر اساس جنس الیاف مختلف بوده و بر اساس استاندارد EN ISO 105-B02 مشخص می گردد. مطابق این استاندارد میزان پایداری برای الیاف طبیعی باید حداقل 4 و برای الیاف مصنوعی حداقل 5 باشد.
12 – قابلیت نصب موزائیکی ( Crapet Tiles )
در صورتی که موکت به صورت تایل تولید شده باشد و یا ویژگی های طرح معماری الزامی جهت استفاده به صورت تایل داشته باشند، موکت حتما باید این نشان را داشته باشد. این نشان با توجه به الزامات استاندارد EN 1307 مشخص کننده مواردی از جمله پایداری ابعادی، کنترل انقباض و انبساط، پیچش و … در موکتهای تایلی می باشد. در موکتهای تایل حتما انواع حالات مجاز چیدمان نیز توسط شرکت سازنده (مانند تصویر زیر) مشخص شده و در برگ اطلاعاتی موکت درج می شود. برای آشنایی با موکتهاب تایل می توانید مقاله “موکت تایل چیست” را مطالعه نمایید.
13 – عکس العمل موکت نسبت به آتش (Reaction to fire )
بررسی نحوه عملکرد موکت نسبت به حریق با توجه به روشهای آزمون و استانداردهای مختلفی مانند ( EN 13501 , DIN 4102 , ASTM E84 ,ASTM E648, BS476 ) انجام می شود ولی به صورت عمده استاندارد EN 13501-1 استاندارد مرجع جهت استفاده در خصوص محصولات ساختمانی بوده و در صورت نیاز می توان نتایج حاصل از سایر استانداردها را با این استاندارد مورد مطابقت قرار داد.
بر اساس استاندارد EN 13501-1 عملکرد محصولات در برابر حریق از کلاس A تا F دسته بندی می شود. انتخاب حداقل کلاس حریق مجاز یک کفپوش، برای یک فضا بستگی به مقررات ملی مورد استفاده و یا دستور العمل خاص پروژه دارد. اما آشنایی با این استاندارد و مفاهیم مربوط به آن، می تواند شما را در تصمیم گیری جهت انتخاب موکت یاری کند.
ذکر چند نکته خلاصه جهت آشنایی با نتایج حاصل از استاندارد EN 13501-1 می تواند بسیار مفید باشد:
- درجه مقاومت به حریق A جهت استفاده در کفپوشها مورد استفاده قرار نمی گیرد.
- موکتهایی با درجه مقاومت به حریق B،C و D در صورت دارا بودن درجه انتشار دود S1 و S2 ( میزان انتشار دود S1 کمتر از S2 می باشد ) به طور کلی عملکردی بهتر از سایر محصولات جهت استفاده بمنظور کفپوش دارند.
- برای مناطق عمومی حداقل کلاس مجاز Cfl-s1 می باشد.
- بطور کلی برای مناطق روباز حداقل کلاس مجاز Efl می باشد.
- در محصولاتی که به عنوان کفپوش مورد استفاده قرار می گیرند، حروف FL حتما باید به کلاس حریق اضافه شده باشد.( جهت مشخص شدن این نکته که محصولات با توجه به کاربرد به عنوان کفپوش مورد آزمایش قرار گرفته اند).
در پایان این مطلب، نمونه یک برگ اطلاعاتی مشخصات فنی موکت که همراه موکت ارائه می شود و یا بصورت چاپ شده در پشت موکت نصب می شود، ارائه شده است. آشنایی با مفاهیم نهفته در پیکتوگرامها، بخوبی می تواند نکته های مهم برای انتخاب و خرید موکت را با شما در میان گذاشته و راهنمای انتخاب موکت برای شما باشد. همچنین این علائم می توانند استفاده کننده را جهت نگهداری و استفاده بهینه از موکت یاری کنند.
-
برای آشنایی با ابعاد و اندازه استاندارد موکت مقاله “عرض استاندارد موکت” را مطالعه کنید.
کتاب جامع آشنایی با موکتها
جهت دریافت کتاب جامع آشنایی با موکت ها فرم زیر را تکمیل نمایید.
با ما همراه باشید.
جهت اطلاع از آخرین اخبار، مقالات، فیلم های آموزشی، محصولات و برندهای صنعت کفپوش در خبرنامه شیدارک عضو شوید.