چمن مصنوعی زمین فوتبال – الزامات و مشخصات
همانگونه که در مقاله چمن مصنوعی ورزشی بیان شد رشته های مختلف ورزشی از چمن مصنوعی برای کفپوش فضاهای بازی استفاده می کنند. هر رشته ورزشی که از چمن مصنوعی استفاده می کند نیازمندیها و الزامات خود از سطح چمن را دارد که باید برآورده شود و این مهم عموما توسط سازمان قانونگذار ورزشی هر کشور تعیین می شود. شیدارک در این مقاله به الزامات و مشخصات چمن مصنوعی زمین فوتبال می پردازد.
کلیات
اگر قرار است که یک زمین بازی برای بیشتر از یک ورزش مورد استفاده باشد (در این خصوص لازم است اطمینان از امکان سنجی مالی از تجهیرات و تسهیلات برای استفاده کامل چند ورزش به عمل آید)، باید سیستم چمن و سطحی انتخاب شود که بهترین عملکرد را داشته باشد.
انواع چمن های مصنوعی با پرزهای کوتاه، متوسط و بلند، پرشده سیستم های با گرانول لاستیکی، نیمه پر و بدون مصالح پرکننده، هرکدام برای انواع ورزشها می توانند مناسب قلمداد شوند، اما در حال حاضر هیچ سیستم کفپوشی وجود ندارد که برای همه ورزشها مناسب باشد.
همه مصالح، نیروی انسانی و فرایندهای تولید و اجرا باید طبق الزامات و استانداردهای هر کشور باشند. برای مثال استانداردهای بین المللی زیر برای چمن مصنوعی فضاهای ورزشی وجود دارد:
| Topic | Year | Standard |
| Surfaces for Sports Areas – Synthetic Turf Surfaces Primarily Designed for Outdoor Use – Specifications for Synthetic Turf | 2007 | BS EN 15330-1 |
| Surfaces for Sports Areas – Needle-Punch Carpets Primarily Designed for Outdoor Use – Specifications for Needle-Punch Carpets. | 2008 | BS EN 15330-2 |
چمن مصنوعی زمین فوتبال
پس از یک تلاش ناموفق برای استفاده از چمن مصنوعی با پرزهای کوتاه در دهه 1980 میلادی، فوتبال مصالح معادل چمن طبیعی زمین بازی خود را در نسل سوم چمن های مصنوعی پیدا کرد. این چمن مصنوعی از ترکیب پرزهای کفپوش با ارتفاع بلند 65-35 میلیمتر است که عموما با ترکیبی از ماسه و گرانول لاستیکی پر شده است. باتوجه به سختی هایی که مالکان زمین و باشگاهها فوتبال برای رشد چمن طبیعی و نگهداری از آن در بسیاری از نقاط دنیا پیش رو داشتند، مسئولین فوتبال چمن مصنوعی را برای قوانین بازیهای فوتبالدر سال 2004 معرفی کردند (کمی پیش از آن برای بازیهای قهرمانی جهان زیر 17 سال فیفا در فنلاند از آنها استفاده شده بود).
لایه های چمن مصنوعی زمین فوتبال
طبق الزامات اتحادیه فوتبال اروپا- یوفا EUFA چمن مصنوعی فوتبال از اجزای زیر تشکیل شده است:
– زیرسازی: همانند زیرسازی راه و جاده ها
– لایه منعطف/پد الاستیک: جزء ضربه گیر (در صورت لزوم در طراحی سیستم چمن مصنوعی)
– فایبر بافته شده: زیرسازی برای چسباندن چمن مصنوعی
– چمن مصنوعی: پرزهای چمن در ارتفاع های مشخص
– ماسه ریز: می تواند از جنس سیلیس، کوارتز و … باشد (تثبت کننده چمن، در صورت لزوم در طراحی سیستم چمن مصنوعی)
– گرانول لاستیکی: مصالح پرکننده (در صورت لزوم در طراحی سیستم چمن مصنوعی)
ارتفاع و فواصل چمن های مصنوعی زمین فوتبال با توجه به نوع چمن باید به صورت زیر باشد:
– نسل اول چمن مصنوعی: فاصله چمن ها با گیج 16/3 و ارتفاع پرز 12-10 میلیمتر
– نسل دوم چمن مصنوعی: فاصله چمن ها با گیج 8/3 و ارتفاع 35-20 میلیمتر
– چمن مصنوعی فوتبال: فاصله چمن ها با گیج 4/3 و … و ارتفاع 70-50 میلیمتر
چمن مصنوعی زمین فوتبال باید خواص کلی زیر را دارا باشد:
– سطح نهایی آن در کل زمین بازی همتراز باشد و توپ روی سطح حرکت یکنواخت داشته باشد.
– زیرسازی مستحکم و پایدار داشته باشد.
– دارای قابلیت نفوذ آب باشد.
– در زمین هایی که احتمال بارش و نشست برف روی آنها وجود دارد مجهز به سیستم گرمایش از کف باشد.
مشخصات چمن مصنوعی زمین فوتبال
نکته مهم برای سازمان اتحادیه فوتبال یوفا EUFA این است که بیان می کند: یوفا الزام به استفاده از هیچ چمن مصنوعی خاصی ندارد که آنرا مشخصا اعلام کرده باشد، اما الزام دارد تا نوعی از محصول چمن مصنوعی در زمین بازی نصب شود که تمام مشخصات و آزمایش های میدانی مشخص شده برای زمین بازی فوتبال را برآورده سازد.
جدول زیر به لحاظ کلی می تواند راهنمای چمن مصنوعی برای زمین فوتبال باشد:
| چمن مصنوعی | |
| ارتفاع پرز | 70-35 میلیمتر |
| مصالح پرکننده ماسه | 25-0 میلیمتر |
| مصالح پرکننده گرانول لاستیکی و ترکیب با ماسه | 30-0 میلیمتر |
| ارتفاع چمن بالای مصالح پرکننده | 25-5 میلیمتر |
| الیاف چمن | |
| جنس الیاف | پلی اتیلن PE
پلی پروپیلن PP پلی آمید/نایلون PM کوپلیمر |
| وزن الیاف | 12000-6000 دتکس |
| ضخامت الیاف | 130-60 میکرون |
| تعداد الیاف چمن مصنوعی | 14000-8000 در هر مترمربع |
| نحوه بافت الیاف | گیج های3/4” , 3/8” , 5/8” و سایر |
| وزن پرزها Pile | 1500-800 گرم برمترمربع |
| عرض رول های الیاف | 5-4 متر |
| زیرسازی | |
| نوع فایبر | پلی پروپیلن و پلی استر |
| وزن لایه زیرسازی اولیه | 230-80 گرم برمترمربع |
| نوع القاء و اتصال | لاتکس |
| مصالح پرکننده Infill | |
| وزن ماسه کوارتزی | 90% ماسه رودخانه ای گرد
20-0 کیلوگرم در هر مترمربع |
| لاستیگ ریزدانه | لاستیک EPDM سبز
لاستیک EPDM خاکستری و سیاه (بازیافت صنعتی لاستیک SBR سیاه (تایر خودرو) لاستیک وولکانیزه شده سبز |
| وزن | 25-0 کیلوگرم در مترمربع |
| لایه الاستیک | |
| جنس لایه | پلی یورتان پیش ساخته PUR
پلی وینیل کلراید پیش ساخته PVC لاستیک بازیافتی تایر خودرود و لاستیک مهندسی |
| کاهش ضربه | 70-20 درصد |
| وزن | 25-1 کیلوگرم در مترمربع |
مشخصات زیر برای توپ و بازیکن توسط چمن مصنوعی باید برآورده شود:
– چرخش و میزان مسافت حرکت توپ فوتبال روی سطح
– ارتفاع برگشت توپ پس از برخورد با چمن
– کاهش سرعت توپ پس از یک ارسال بلند
– مقدار جذب ضربه توسط چمن برای حفاظت از بدن بازیکنان
– مقدار و نحوه چرخش عمودی برای راحتی چرخش احساس شده توسط کفش بازیکنان
– مقدار تغییر شکل عمودی برای اطمینان عملکرد و انسجام چمن مصنوعی احساس شده توسط بازیکنان
– همچنین مواردی نظیر رفتار در برابر آتش سوزی چمن (نحوه سوختن، انتشار دود و گاز سمی و …) برای ایجاد حس اطمینان و سلامتی بازیکنان مهم است که توسط آزمایشگاهها روی چمن مصنوعی انجام می شود.
هدف اصلی استانداردهای فیفا این است که تا حد امکان ویژگی های بازی روی چمن مصنوعی را برای چمن مصنوعی همانند سازی کند. برای برآورده ساختن توصیه های فیفا انجام تست های آزمایشگاهی و واقعی نیاز است. فیفا دو سطح کیفی برای زمین های فوتبال تعیین کرده است:
– زمین یک ستاره: برای استفاده های تفریحی، جامعه و شهری
– زمین دو ستاره: برای استفاده های حرفه ای ورزشی
برای زمینهای ورزشی نظیر لیگهای فوتبال در کشورهای مختلف باید از چمن مصنوعی دو ستاره استفاده کرد. فیفا حجم وسیعی از آزمایشهای مقایسه ای را روی زمین های چمن مصنوعی در مقایسه با چمن طبیعی انجام داد که مهمترین نتایج آن بشرح زیر است:
– اختلاف مهم و قابل ملاحظه ای در عملکرد و کارایی زمین های چمن مصنوعی در مقایس هبا زمین های چمن طبیعی با کیفیت وجود ندارد.
– براساس آنالیز بازی: رفتار مشابه ای برای توپ در جریان بازی، تعداد برخورد یکسان با زمین بازی و نسبت تعداد پاسهای موفق یکسان برای چمن مصنوعی در مقایسه با چمن طبیعی وجود دارد.
– تمایل به تکل زدن روی چمن طبیعی توسط بازیکنان فوتبال بیشتر از چمن مصنوعی است.
– تعداد خطا و کارتهای زرد و قرمز روی چمن مصنوعی بیشتر است.
دیگر الزامات مهم استفاده از کفپوش های چمن مصنوعی برای بازی فوتبال باید در تطابق با “الزامات قوانین بازی” فیفا باشد.
کتاب جامع آشنایی با کفپوش های ورزشی
جهت دریافت کتاب آشنایی با کفپوش های ورزشی زیر را تکمیل نمایید.
با ما همراه باشید.
جهت اطلاع از آخرین اخبار، مقالات، فیلم های آموزشی، محصولات و برندهای صنعت کفپوش در خبرنامه شیدارک عضو شوید.