تفاوت سرامیک و سرامیک پرسلانی
سرامیک و سرامیک پرسلانی. آیا این یک اختلاف ساده در کلمات است و یا تفاوتهای اساسی بین این دو محصول وجود دارد؟ وقتی صحبت از تایل سرامیکی می شود، واژه های پرسلان و سرامیک بارها و به دفعات به جای یکدیگر استفاده می شوند. فروشنده های تایل معمولا دنیایی از تفاوت را بین این دو محصول نام می برند تا قیمت پرسلان ها را بالاتر ببرند. این مقاله به شفاف سازی این بحث و بیان تفاوت سرامیک و سرامیک پرسلانی می پردازد.
شالوده سرامیک و سرامیک پرسلانی
سرامیک و پرسلان از مواد مختلفی تشکیل شده اند و در نصب باهم اندکی متفاوت هستند (ملات و چسب زیرسازی). تفاوت اساسی این است که سرامیک پرسلانی از تایل سرامیک غیر قابل نفوذتر بوده و بنابراین نفوذ آب کمتری قرار دارد.
در بخش صنعت و بازار اینکه کدام تایل سرامیک و کدام پرسلانی به حساب می آید، همه اش مربوط به این است که کدام تایل می تواند مقدار کنترل شده ای جذب آب داشته باشد. گروه دیگری از استانداردها که مستقل از صنعت است، تعریف را کمی فراتر برده و بیان می کنند که سرامیک پرسلانی علاوه بر توجه به فاکتور جذب آب، سرامیکی متراکم، غیرقابل نفوذ، دارای ذرات بسیار ریز، دارای سطح بسیار صاف و هموار است.
سرامیک و پرسلان؛ هردو از خانواده سرامیکها
هردو محصول سرامیک پرسلانی و تایل سرامیک از گروه بزرگتری از تایلها هستند که به صورت کلی سرامیک نامیده می شوند. برای مشخصات تایلهای مدرن و امروزی، نامگذاری حتی به گونه ای برعکس انجام می شود! کارخانه ها تایلی تولید می کنند که کیفیت خاصی دارد، براساس کیفیت محصول تولیدی به آن سرامیک و یا تایل پرسلانی می گویند. و این نامگذاری به نوعی کوتاه کردن راه برای مشتریانی است که سریعا و به راحتی این دو را از یکدیگر تشخیص دهند. یقینا این دو محصول وقتی با محصولات دیگر مقایسه می شوند، از یک خانواده خیلی نزدیک و شبیه به هم هستند و تفاوتهای عمده ای با محصولات دیگر از قبیل انواع سرامیک ها، تایل کواری، سنگهای طبیعی و … دارند.
سرامیک پرسلانی جذب آب پایینی دارد.
تایل پرسلانی جذب آب برابر 0.5% و کمتر از آن دارد که توسط استاندارد بین المللی آمریکا ASTM به شماره C373 تعیین می شود. ابتدا تایل پخته شده وزن می شود. سپس آنرا 5 ساعت در هاون گرما می دهند و پس از آن به مدت 24 ساعت در داخل آب می گذارند. پس از این زمان، مجددا تایل را وزن می کنند. اگر تایل سرامیکی کمتر از 0.5% وزن خودش آب جذب کرده باشد، به آن محصول سرامیک پرسلانی می گویند.
سرامیک پرسلانی معمولا اکتسرود می شود؛ ناخالصی کمتری از سرامیک دارد و معمولا به صورت rectified (نوعی پخته شدن که در مقاله ای جداگانه تشریح خواهد شد) است و معمولا ماده کائولین بیشتری از سرامیک دارد. سرامیک پرسلانی از کوارتز، رس و فلدسپار تشکیل می شود که در دمای محدوده 1400-1200 درجه سانتیگراد پخته می شوند. باتوجه به اینکه همه این خصوصیات پرسلان را از تایل سرامیک جدا می کند، بازهم نکته مهم جذب آب 0.5% و کمتر است که سرامیک پرسلانی را متمایز می سازد.
پرسلان تائید شده به عنوان به سرامیک پرسلانی – بخش صنعت
برای سالها، کارخانه ها تایلهای سرامیکی را تولید و توزیع می کردند و توجهی به تعریفی از تمایز سرامیک از پرسلان نداشتند. در سال 2008 میلادی، این بحث به سازمانهای فنی و اتحادیه هایی همچون سازمان سرامیک آمریکای شمالی (TCNA) و سازمان پخش کنندگان تایل سرامیکی (CTDA) کشیده شد که نهایتا منجر شد از یک عامل سوم (Third party) برای تمایز و استانداردسازی تعریف سرامیک پرسلانی استفاده شود. ارگان آنها، موسسه تائید سرامیک پرسلانی (PTCA) نامیده شد.
TCNA = Tile Council North America
CTDA = Ceramic Tile Distribution Association
PTCA = Porcelain Tile Certification Agency
براساس نظر PTCA، غیرقابل نفوذ بودن تایل به راحتی دست یافتنی نیست (یک مولفه مطلوب برای تایل که رفتار خوب آن در مواجهه با آب را نشان می دهد). تایل تولید شده می بایست استانداردهای ASTM C373 برای جذب آب را برآورده سازد. حداقل 5 نمونه برای انجام آزمایش انتخاب و فرستاده می شود تا توسط آزمایشگاه معتبر آزمایش روی آنها انجام شود و نهایتا براساس توافقات PTCA گواهینامه مربوطه صادر خواهد شد. لازم است این تائیدیه هر سه سال تمدید شود. در آخرین آمار در کشور آمریکا، تعداد 28 کمپانی تولید کننده توانستند گواهینامه تولید سرامیک پرسلانی را اخذ کنند.
سرامیک پرسلانی واقعا تایل پرسلانی است؟
مباحث ارائه گواهینامه سرامیک پرسلانی با جذب آب پایان نمی یابد. امروزه سرامیکهایی دیده می شوند که با عبارت پرسلان برچسب گذاری شده اند ولی در واقع پرسلان نیستند. برای مثال، طی یک آمار توسط سازمان TCNA تعداد 1466 تایل که به برچسب سرامیک پرسلانی داشتند تحت آزمایش جذب آب قرار گرفتند و 23% آنها (336 نمونه) در واقع پرسلانی نبودند. در برخی موارد به صورت عامیانه تایل های پرسلانی را تایلهایی می دانند که نرخ جذب آب 3% دارند. در واقع برای این مهم راه حل دقیقی وجود ندارد و نمی توان تک تک سرامیک های تولیدی را آزمایش کرد و سپس برچسب پرسلانی به آنها داد.
به عنوان پیشنهاد، برای خرید سرامیک پرسلانی از کمپانی های بزرگ و صاحب نام داخلی می توان استفاده کرد. به گونه ای که به سایت آنها رجوع کرد و مدارک و مستندات آزمایشگاهی محصول را در کاتالوگ و … بررسی و سپس نسبت به خرید سرامیک با برچسب “پرسلانی” اقدام نمود.
تعریف استاندارد ANSI از سرامیک و پرسلان
در کنار تعاریف و تائیدیه هایی که سازمان PTCA برای سرامیک پرسلانی (براساس جذب آب) ارائه می دهد، مفید است که نگاهی به استاندارد موسسه استاندارد ملی آمریکا (ANSI) به شماره A137.1 در این زمینه داشته باشیم. طبق بخشی از استاندارد ANSI A137.1 ، تایلی که با روش فشار (پرس) ترکیبی از مواد اولیه تولید می شود که نتیجه به صورت یک تایل متراکم، غیرقابل نفوذ، ریز دانه، صاف و با لبه های به شکل تیز را سرامیک پرسلانی می نامند. باید توجه کرد که استاندارد مذکور به استاندارد ASTM C373 برای نرخ جذب آب اشاره می کند.
موارد مصرف سرامیک و سرامیک پرسلانی
استفاده از سرامیک و سرامیک پرسلانی معمولا برای کف فضاهای خارجی پیشنهاد نمی شود. نمایندگان صنعت سرامیک ممکن است ادعا کنند سرامیک برای استفاده خارجی مناسب است. برخی دیگر ممکن است ادعا کنند کفپوشهای دیگر همانند تایل کواری، بتن و یا سنگهای طبیعی همچون سنگ لوح یا مرمر مناسبتر هستند.
آنچه مورد توافق همگان است، اینکه سرامیک نباید در فضای بیرونی نصب و اجرا شود. سرامیک از آنجا که جذب آب بالایی دارد، دوام لازم برای نصب بیرونی را ندارند. اگر نصب آن در مناطقی باشد که شرایط یخبندان دارد، پس از چندین چرخه ذوب و یخبندان، احتمالا در سرامیک ترکهایی به وجود می آید.
سرامیکهای پرسلانی فضای خارجی گروهی است که برای استفاده بیرونی تولید می شود. در این خصوص دوام سرامیک بالا بوده و به راحتی در نمای ساختمان می توان از آنها استفاده کرد. اما برای کف باید به ضریب لغزش، صاف و صیقلی بودن سطح سرامیک و … دقت نمود.
تراکم و دوام بلندمدت سرامیک و پرسلان
رس های پرسلان متراکم تر و با تخلخل کمتری نسبت به رس های سرامیک هستند. این ویژگی باعث می شود پرسلانها در مقایسه با سرامیک سخت تر، نفوذ ناپذیر تر (در برابر رطوبت و آب) باشند. همچنین ترکیبات بدنه پرسلانها آنها را با دوام تر کرده و برای استفاده در فضاهای با ترافیک بالا مناسب می باشند. بدنه و رویه پرسلانها یکی بوده و وقتی لب پر می شوند، زیاد به چشم نمی آیند. اما اگر سرامیک لب پر شود، به دلیل تفاوت رنگ بدنه با رویه به راحتی قابل رویت است.
پرسلانها در مقایسه با سرامیک ها در دماهای بالاتری و در مدت زمان طولانی تری پخت می شوند. همچنین سرامیک مقدار فلدسپار بیشتری در بدنه خود دارد که آنرا با دوام تر می کند.
برش تایل سرامیکی و پرسلان
از آنجا که سرامیک چگالی کمتری نسبت به سرامیک پرسلانی دارد، از اینرو برش آن به صورت دستی، با اره برش سرامیک و… توسط نیروی غیر متخصص ساده تر است. تایل پرسلانی ترد تر است و برش آن نیاز به تخصص و مهارت بیشتری دارد.
هزینه و قیمت پرسلان و سرامیک
با توجه به آنچه بیان شد، تایل سرامیکی از سرامیک پرسلانی ارزانتر است. در شرایط مشابه سرامیک پرسلانی حدود 40-30 درصد گرانتر از سرامیک است.
خلاصه: تفاوت سرامیک و سرامیک پرسلانی
– تایل سرامیکی و پرسلان در بسیاری از فاکتورها یکدیگر را پوشش می دهند بجز فاکتور جذب آب.
– جذب آب سرامیک پرسلانی جذب آب کمتر از 0.5 درصد است.
– سرامیک پرسلانی نسبت به سرامیک سخت تر است و دوام بیشتر دارد.
– سرامیک پرسلانی برای فضاهای دارای رطوبت بالا همانند سرویس های بهداشتی، حمام و استخر ها گزینه بسیار مطلوبی هستند.
کتاب جامع آشنایی با سرامیک
جهت دریافت کتاب جامع آشنایی با سرامیک فرم زیر را تکمیل نمایید.
با ما همراه باشید.
جهت اطلاع از آخرین اخبار، مقالات، فیلم های آموزشی، محصولات و برندهای صنعت کفپوش در خبرنامه شیدارک عضو شوید.