مقاومت به لغزندگی در کفپوشها – بخش دوم
آزمون مقاومت سطح در برابر لغزش و سُر خورگی یا تعیین میزان لغزندگی سطوح ، علم اندازه گیری میزان مقاومت و ایمنی سطح در برابر لغزش و سُر خوردن است.(این آزمون رابطه ای مستقیم با ضریب اصطکاک سطوح دارد) در این آزمون سطح کفپوش یا در آزمایشگاه و یا در محل نصب (پس از اجرا) مورد آزمون و سنجش قرار گرفته و میزان لغزش پذیری آن مشخص می شود. میزان لغزندگی سطحی کفپوش، یکی از مهمترین شاخصهای ایمنی در آن فضا خواهد بود. به همین دلیل تمام تولیدکنندگان کفپوش میزان لغزندگی، محصولات خود را مطابق یکی از استانداردهای ملی یا بین المللی روی محصولات خود درج می کنند.
“شیدارک” در مجموعه ای از مقالات به معرفی و بررسی متداول ترین و رایج ترین استانداردهای سنجش میزان مقاومت سطوح نسبت به لغزندگی و سُر خوردن، خواهد پرداخت و جداولی برای استفاده راحت تر مهندسین از این استانداردها ارائه خواهد نمود.
آزمون ها و تستهای سنجش میزان مقاومت سطوح و کفپوشها به سُرخودن و لغزیدن را با توجه به نوع آزمون می توان بصورت زیر دسته بندی کرد.
-
تست پاندول یا آونگ (Pendulum Test)
-
تستهای رمپ و سطح شیبدار (Ramp Test)
-
تستهایی که توسط دستگاهای پرتابل انجام می شوند.
انتخاب روش سنجش میزان لغزندگی یک کفپوش بستگی به نوع کفپوش و همچنین نوع استفاده از کفپوش (کاربری فضایی که کفپوش در آن نصب می شود) دارد.
برای آشنایی با آزمون تعیین مقاومت به لغزندگی سطوح به روش آونگ، می توانید مقاله“مقاومت به لغزندگی در کفپوشها – بخش نخست” را مطالعه نمایید.
-
تست سطح شیبدار (تست رمپ)
یکی دیگر از دسته بندی های آزمون سنجش میزان لغزندگی سطح ، تست رمپ یا سطح شیبدار است. آزمون سطح شیبدار یا آزمون رمپ ، بصورت کلی به این صورت اجرا می شود که کفپوش مورد نظر بر روی یک سطح شیبدار نصب شده و این سطح در زوایا و شیب های مختلف بوسیله شخصی که توسط کابل های ایمنی به خوبی مورد محافظت قرار گرفته است و روی رمپ به سمت جلو و عقب گام بر می دارد تست می شود. گرچه این آزمون، با توجه به استانداردهای مختلف به روش های مختلف اجرا می شود تنها نکته ای که باعث اختلاف در روشهای آزمون مختلف شده است،پا برهنه بودن و یا نوع کفش مورد استفاده شخص و همچنین میزان و نوع آغشتگی سطح به مواد لغزنده مانند آب، آب صابون، روغن ماشین و … می باشد.
عمده ترین روشهای سنجش میزان لغزندگی سطوح بر اساس استانداردهای بین المللی عبارتند از:
- استاندارد DIN 51130 2004 با استفاده از اپراتور ی که کفش ایمنی پوشیده و کفپوشی که سطح آن به روغن موتور آغشته شده است.
- استاندارد DIN 51097 1992 با استفاده از اپراتور پا برهنه و کفپوشی که سطح آن به آب صابون آغشته شده است.
آزمون سنجش میزان لغزندگی سطوح بر اساس استاندارد DIN 51130
اندازه گیری میزان مقاومت به لغزندگی سطوح بر اساس استاندارد DIN 51130 به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد، و نتایج آن مورد استناد بسیاری از تولید کنندگان کفپوشهاست. بر اساس این استاندارد میزان مقاومت نسبت به لغزندگی سطوح ، از R9 تا R13 تقسیم بندی می شود که براساس اندازه گیری زاویه یک رمپ آغشته به روغن موتور است که یک اپراتور، با پوشیدن چکمه های کار(کفش ایمنی)، روی آن پیاده روی می کند.
استفاده از کفش ایمنی در آزمون سنجش میزان لغزندگی سطوح بر اساس استاندارد DIN 51130
مقدارR برابر با زاویه ای است که اپراتور در آن زاویه سر می خورد. اما از آنجایی که شایع ترین مایعی که روی سطوح کف موجود است یا شایع ترین ماده لغزنده روی کفپوشها ، آب است و نه روغن و بعلاوه اینکه مردم بصورت عادی و روزانه از کفشهای ایمنی و کار در موقعیتهای عادی استفاده نمی کنند، نتیجه حاصل از این آزمایش نمی تواند نمایانگر اتفاقی باشد که بصورت عادی رخ می دهد و از نظر برخی کارشناسام روش انجام این آزمون جامعیت ندارد.
همانطور که گفتیم، در این استاندارد مقدار R از 9 شروع می شود و تا 13 ادامه پیدا می کند. یعنی آزمایش استاندارد DIN 51130 مقادیر لغزندگی را در بازه R9 تا R13 تقسیم بندی می کند. R9 نشان دهنده کمترین میزان مقاومت به لغزندگی (یا بیشترین احتمال لغزش) است و R13 نشان دهنده بیشترین مقاومت سطح نسبت به لغزش (یا کمترین احتمال لغزش) است.
|
COF |
Angle range necessary | R Classification |
|
0.11 – 0.18 |
6 – 10° | R 9 |
|
0.18 – 0.34 |
10 – 19° |
R 10 |
| 0.34 – 0.51 | 19 – 27° |
R 11 |
|
0.51 – 0.70 |
27 – 35° |
R 12 |
| 0.70< | 35°< |
R 13 |
جدول نشان دهنده میزان شیب و ضریب اصطکاک یک کفپوش بر اساس استاندارد DIN 51130
Coefficient of Friction) CoF) ضریب اصطکاک
جدول نشان دهنده میزان ریسک لغزندگی یک کفپوش بر اساس استاندارد DIN 51130
ایراد دیگری که به نتایج حاصل از استاندارد DIN 51130، وارد است، محدوه بالای Coefficient of Friction) CoF) یا ضریب اصطکاک کفپوش برای هر کدام از رده های R است. به عنوان مثال برای رده R10 میزان COF از 0/18 تا 0/34 می باشد. در حالی که در این بازه حالات و شرایط متفاوتی از میزان لغزندگی وجود دارد.
آزمون سنجش میزان لغزندگی سطوح بر اساس استاندارد DIN 51097
برای سنجش میزان لغزندگی سطوحی که افراد به صورت پا برهنه، روی آنها رفت و آمد می کنند، میزان لغزندگی سطح مطابق با استاندارد DIN 51097 تعیین می شود. روش آزمون در این تست کاملا مشابه استاندارد DIN 5113 صورت می گیرد با این اختلاف که در این استاندارد به جای استفاده از روغن روی سطح کفپوش، از مایع آب و صابون استفاده می کنند و اپراتور نیز با پای برهنه روی کفپوش راه می رود.
به عنوان مثال برای شبیه سازی شرایط در اتاقهای شستشو از این تست استفاده می شود. همچنین مطابق این استاندارد، می توان میزان لغزندگی کفپوشهایی که در حمام ها، آشپزخانه ها و سایر فضاهای مرطوب استفاده می شوند را مورد آزمایش قرار داد.
مطابق این استاندارد، کفپوشها با توجه به میزان لغزندگی سطح در 3 کلاس طبقه بندی می شوند که با توجه به این 3 کلاس هر کدام برای نوع خاصی از فضاها مورد تائید هستند.
- کلاس A مناسب برای قدم زدن (با پای برهنه) در فضاهای خشک
- کلاس B مناسب برای قدم زدن (با پای برهنه) در فضاهای مرطوب مانند اتاقهای شستشو، محوطه اطراف استخرها
- کلاس C مناسب برای قدم زدن (با پای برهنه) در آب و یا داخل استخر ها
|
COF |
Ramp angle |
Class |
|
0.21 – 0.31 |
12 – 17° |
A |
|
0.32 – 0.43 |
18 – 23° |
B |
|
0.44< |
24°< |
C |
جدول رده بندی مقاومت به لغزندگی بر اساس میزان شیب و ضریب اصطکاک یک کفپوش مطابق استاندارد DIN 51097
Coefficient of Friction) CoF) ضریب اصطکاک
اجرای آزمون لغزندگی بر اساس استاندارد DIN 51097
نمایش رده بندی مقاومت به لغزندگی بر اساس استانداردهای مختلف (آزمون سطح شیبدار)
کد ESF نشان دهنده ضریب لغزش با کفش است. (Enhanced Slip Footwear)
کد ESB نشان دهنده ضریب لغزش با پای برهنه و بدون کفش است. (Enhanced Slip Barefoot)
با ما همراه باشید.
جهت اطلاع از آخرین اخبار، مقالات، فیلم های آموزشی، محصولات و برندهای صنعت کفپوش در خبرنامه شیدارک عضو شوید.