مقدمه ای برای کفپوش سردخانه – کفپوش بتنی

شیدارک به عنوان مرجع تخصصی کفپوش، علاقه مندان را با انواع کفپوش ها آشنا کرده است، هرکفپوش مشخصات و کاربری خاص خود را دارد که در کنار زیبایی کفپوش باید به آنها توجه کرد که این مشخصات و ویژگی ها در بخش مخصوص به خود توضیح داده شده است.
در مقاله حاضر با مقدمه ای برای کفپوش اتاق سردخانه ها که حاوی نکاتی در خصوص کفپوش بتنی سردخانه ها است، آشنا می شوید.

کفپوش سردخانه شیدارک — نمونه کفپوش بتنی سردخانه مواد غذایی

چه چیزی در کفپوش اتاق سردخانه ها متفاوت است؟

اولین سوالی که در ذهن می آید این است که تفاوت کفپوش سردخانه ها با سایر فضاها چیست؟ کفپوش های رایج انبار فروشگاههای بزرگ برای تحمل بارهای ناشی از تردد پرسنل، جابجایی تجهیزات و دستگاهها روی آن، در نظر گرفتن زیبایی کف و همچنین مسائل بهداشتی طراحی می شود. این کفپوش ها که عمدتا بتنی اند مسلح اجرا می شوند تا باربری آنها بیشتر شده و هم از ترک خوردن کف بتنی هنگام عمل آوری و همچنین در دوره بهره برداری جلوگیری شود. انبار کردن تولیدات و محصولات روی آنها باید با دقت انجام شود و نباید به ارتفاع بیشتر از حد مجاز باربری کف روی کفپوش بتنی قرار داده شود.
نکته اینکه باید پذیرفت که همه کفپوش های بتنی (هرچند بسیار ریز و مویی که قابل دیدن نیست) ترک می خورند. با این حال فرایند ترک خوردگی بتن با الیاف، مسلح کردن با میلگرد، مش های ضد ترک، درزهای اجرایی و انبساطی و … را می توان کنترل کرد. اگر روی کفپوش بتنی ریلهایی برای عبور جرثقیل و یا رکهای حمل تولیدات نصب می شود، تمهیدات اضافی جهت جلوگیری از ایجاد ترک در کفپوش بتنی ناشی اطراف ریل و هم برای افزایش ظرفیت باربری کف باید در نظر گرفته شود. لازم است در طراحی کفپوش بتنی، بار جرثقیل به صورت خطی در محدوده اطراف ریل در کف بتنی لحاظ شود.
به عنوان پیشنهاد می توان از ریلهای مدفون در بتن که بار را به سطح پایین تر منتقل کرده و ترک خوردگی را کاهش می دهد استفاده کرد. طراحی کفپوش بتنی همچنین به زیرسازی و بستر زیر کفپوش بتنی وابسته است.
در اینجا بهتر است ابتدا با انواع سردخانه ها با توجه به شرایط دمایی آشنا شوید:
– اتاقهای سرد Coolers با دمای بالای صفر درجه سانتیگراد (۳۲ درجه فارنهایت) که بیشتر برای ذخیره سازی میوه ها و سبزیجات کاربرد دارند.
– اتاقهای سرد Coolers با دمای یخ زدن تا ۲- درجه سانتیگراد (۲۸ درجه فارنهایت) که برای نگهداری گوشتها استفاده می شوند.
– اتاق های فریزر Freezers با دمای ثابت در محدوده ۳۳- الی ۲۳- درجه سانتیگراد (۲۹ الی ۹- درجه فارنهایت) که بیشتر برای نگهداری انواع غذاهای یخ زده کاربرد دارد.
– اتاقهای فریزر Sharp freezers با دمای اتاق تا ۴۰- درجه سانتیگراد (۴۰- درجه فارنهایت) که معمولا اتاقهای با ابعاد کوچک و دستگاههای تولید سرمای بزرگ هستند که در یک بازه کوتاه دمای محصولات غذایی را به دمای نگهداری آنها که در بالا اشاره شد برسانند.
– سردخانه های Cryogenic با دمای سرویس پایین تر از ۱۰۰- درجه سانتیگراد (۱۵۰- درجه فارنهایت) که این دمای بسیار پایین بیشتر برای کارهای علمی و صنعتی (بعنوان مثال برای مایع کردن برخی گازها و …) استفاده می شود.
کف بتنی و یا دال های بتنی کفپوش سردخانه ها باید همه الزامات و نیازمندیهای کف انبارها و فروشگاههای بزرگ را داشته باشد و علاوه بر آن چندین الزام اضافه برای سرما و یخ زدگی را هم برآورده سازد. اگر دمای بستر زیر کار به نقطه یخ زدگی (که معمولا ۴ درجه سانتیگراد است) نزدیک شود، کف در معرض خطر قرار دارد. چرا که رطوبت آب موجود در بتن یخ می زند و در این هنگام منبسط می شود. با این کار احتمال ترک خوردن و آسیب دیدن کفپوش بتنی وجود دارد. این اتفاق به مساحت فضا و کف اجرا شده هم بستگی دارد.
کفهای سردخانه ها به صورت کلی از سه بخش زیرسازی، عایق و کفپوش نهایی بشرح لایه های زیر تشکیل شده اند:

الف) زیرسازی Subfloor
۱- لایه (بتنی) بستر کار
۲- لایه پرکننده (Sand fill) که سیستم گرمایش معمولا در این لایه قرار داده می شود.
۳- لایه بتنی روی لایه پرکننده (در برخی موارد اجرا می شود)
ب) عایق Insulation
۳- لایه عایق رطوبتی
۴- لایه عایق حرارتی
ج) کفپوش بتنی
۵- لایه کفپوش بتنی مسلح (که خود می تواند به صورت کفپوش نهایی باشد) و یا
۶- روی آن لایه کم ضخامت کفپوش اجرا شود که معمولا از نوع کفپوش اپوکسی، پلی یورتان و یا پلی یوریا هستند.
شکل زیر نمونه ای از لایه های کف سردخانه ها با جزئیات بیشتر را نشان می دهد.

مطالعه مقاله بیشتر

آماده سازی سطح بتن برای بتن رنگی

به همان اندازه که عایق کاری بستر کف سردخانه ها از اهمیت بالایی برخوردار است و باید به خوبی اجرا شود، همه کف های سردخانه ها باید در برابر سرما و قدرت یخ زدگی محافظت شوند. برای این کار معمولا در لایه های زیرین از سیستم گرمایش از کف استفاده می شود. بعنوان مثال در برخی کشورها هیتر الکتریکی در سه لایه در کف خوابانده می شود تا در صورت خرابی یکی از سیکلها دو سیکل دیگر کار کنند. هیتر الکتریکی مجهز به سنسورهایی است و وقتی که دما به ۴ درجه سانتیگراد و کمتر از آن می رسد، شروع به کار کردن می کند.
برخی از سردخانه های بزرگتر از سیستم لوله ای گرمایش از کف (با سیال آب/گلیکول) استفاده می کنند که گرمای خروجی و هدر رفته از کندانسور را دوباره به چرخه باز می گرداند و از آن استفاده مجدد می کند. برای مثال در استرالیا لوله های با قطر ۲۰ سانتیمتر در کف اجرا می شود و با سیستم فن هوای گرم به داخل لوله ها دمیده می شود. لوله ها در کف با شیب اندکی اجرا می شوند تا در صورتی که به هر دلیلی رطوبت موجود در فضا یخ نزند و سبب گرفتگی لوله ها نشود.
کفهای سردخانه ها همچنین وقتی در دمای زیر صفردرجه قرار می گیرند یک انقباض دوباره (اضافه) را تجربه می کنند. و در اینجا به دلیل در نظر نگرفتن این فرایند، دیدن یک شکاف ۱۵-۱۰ میلیمتری بین کف بتنی و پانل های دیواره که عایق شده اند خیلی دور از ذهن نیست. همچنین باید توجه داشت که سرد کردن ناگهانی یک سردخانه تازه راه اندازی شده ایده خوبی نیست، زیرا که مستعد ترک خوردن به خصوص در حدفاصل بتن کف و اطراف درب که جای پر تردد اتاق است می باشد.

در کفپوش بتنی سردخانه ها هم باید درزهای انقباضی و هم درزهای انبساط دیده شود. در برخی از سردخانه های بزرگ که در آن درز انقباض اجرا نشده، دیده شده که بتن مسلح کف حالت جمع شدگی و ترک خوردگی پیدا کرده است. درزهای انقباض باید به گونه ای طراحی شوند که دو طرف درز بتوانند حرکت کنند، اما در همان سطح باقی بمانند.
کفپوش سردخانه ها مهمترین بخش انبارها هستند که نباید تنها به عنوان یک سطح و لایه پوشش کف به آنها نگاه کرد. بلکه آنها فونداسیون و بستری هم برای سیستم رک ها هستند. با توجه به آنچه بیان شد کف سردخانه هایی که در معرض سرمای کمتر از صفر درجه سانتیگراد قرار دارند باید هنگام طراحی و اجرا به آن توجه خاص شود. چرا که پس از اجرا، نگهداری و تعمیر کف بسیار مشکل و هزینه بردار است.