انواع الیاف موکت

مهمترین عنصر تشکیل دهنده یک موکت فارغ از نوع بافت و نحوه تولید آن، الیاف موکت است. انواع مختلفی از الیافها در صنعت تولید موکت مورد استفاده قرار می گیرند که دارای نقاط ضعف و قوت مختلفی هستند. این نقاط ضعف و قوت به طور مستقیم بر عملکرد موکت، فضای قابل استفاده و سایر ویژگی های موکت تاثیر می گذارند.

موکتها در یک تقسیم بندی کلی به دو نوع موکت با الیاف طبیعی و موکت با الیاف مصنوعی تقسیم می شوند. از الیافهای طبیعی می توان به پشم، پنبه، کتان و … اشاره کرد که از میان آنها پشم به عنوان پر کاربرد ترین الیاف طبیعی در این مقاله مورد بررسی قرار خواهد گرفت. الیافهای مصنوعی مورد استفاده در صنعت موکت سازی نیز عبارتند از نایلون، پلی پروپیلن،اکرلیک،پلی استر و تریکستا.

این مقاله تلاش می کند، با نگاهی هرچند گذرا ولی مفید، پرکاربرد ترین الیافهای صنعت موکت سازی را مورد بررسی قرار داده و با برشمردن ویژگی های مختلف انواع الیاف موکت ،دیدی کلی برای متخصصین صنعت ساختمان، جهت انتخاب موکت در یک فضا فراهم آورد.

انواع الیاف مورد استفاده در موکت

• موکت با الیاف طبیعی

     پشم – Wool

قدیمی ترین الیاف استفاده شده در موکتها الیاف پشم طبیعی است.پشم الیافی ذاتا انعطاف پذیر ، بسیار نرم و با دوام است. که آلودگی ها را در خود نگه نداشته و به آسانی از گرد و خاک تمیز می شود.

پشم به صورت طبیعی در برابر حریق مقاومت خوبی از خود نشان می دهد و عملکرد آن در برابر ذوب شدن و چکه کردن مناسب است.

مقاومت به سائیدگی در الیاف پشم خوب است ولی از مقاومت به سائیدگی الیاف نایلون و تریکستا کمتر می باشد.

مهمترین ایراد الیاف پشم در تولید موکت گران بودن این الیاف است. با توجه به هزینه بالای پشم این روزها کمتر موکتی را می توان یافت که به صورت ۱۰۰ درصد از پشم تولید شده باشد و معمولا پشم به صورت ترکیب با سایر الیافهای مصنوعی در موکتها استفاده می شود. یکی از مرسوم ترین این ترکیبها، استفاده از ۸۰ درصد پشم و ۲۰ درصد نایلون در تولید موکتهای پشمی است.

از دیگر ایراداتی که می توان به پشم وارد دانست احتمال آسیب دیدن توسط حشرات و جانوران موذی است. البته امروزه پشم توسط مواد و روشهایی نسبت به این ایراد مقاوم شده و این مشکل حل شده است.بطور کلی ویژگیهای مثبت پشم بگونه ای است که از آن به عنوان ملاکی جهت مقایسه و استاندارد سازی سایر الیافها استفاده می شود.

برای آشنایی بیشتر با موکتهای پشمی می توانید مقاله “موکت با الیاف پشم (Wool Carpet)“ را مطالعه کنید.

• موکت با الیاف مصنوعی

نایلون ( پلی آمید ) – Nylon

نایلون (پلی آمید) محبوب ترین و پر مصرف ترین الیاف مورد استفاده در صنعت موکت است.الیافی مصنوعی است که اولین بار در سال ۱۹۳۵ توسط شرکت Dupont تولید شد.

نگاهی اجمالی به ویژگی های مثبت نایلون نشان می دهد که چرا این الیاف به تنهایی حدود ۷۰ درصد از صنعت موکت در آمریکا را به خود مشغول کرده است.

در  میان الیافهای مصنوعی نایلون بهترین ویژگی های عملکردی را ارائه می دهد. مقاومت بالا در برابر سائیدگی و له شدگی ( حالت ارتجاعی خوب و برگشت پذیری بالا )، خاصیت رنگ پذیری خوب ،تنوع بالای طرح ، دوام بالا و نگهداری راحت و آسان از جمله ویژگی های این الیاف است. مجموع این ویژگی ها سبب می شود که نایلون پیشنهادی برای اکثر فضاهای با ترافیک بالا باشد.

الیاف نایلون از نظر ساختاری به ۲ دسته تقسیم می شود. نایلون ۶ و ۶/۶ که در عین ساختار مولکولی کاملا متفاوت از نظر عملکردی تفاوت بسیار کمی با یکدیگر دارند.

نایلون ۶ الیافی نرمتر است، رنگ پذیری بهتری دارد و  براحتی قابل بازیافت می باشد.

نایلون ۶/۶ الیافی سختر بوده که مقاومت بالاتری نسبت به سایش دارد و دوام رنگ بالاتری دارد.

الیاف نایلون به دلیل خاصیت جذب بالا، مقاومت در برابر لکه پذیری کمی دارد. البته با استفاده از روش Solution Dyeing در فرایند رنگرزی الیاف نایلون، این ضعف الیاف نایلون پوشش داده شده است.

برای آشنایی بیشتر با موکتهای نایلونی می توانید مقاله “موکت با الیاف نایلون-پلی آمید” را مطالعه کنید.

برای آشنایی بیشتر با روشهای رنگرزی موکت می توانید مقاله “آشنایی با موکت و انواع موکت” را مطالعه کنید.

اکرلیک – Acrylic

الیاف اکرلیک الیافی جدید در صنعت موکت است،که از پلی اکرلیک ساخته شده است اکرلیک الیافی سبک و نرم است که حس الیاف طبیعی ( پشم ) را القا می کند و از نظر ظاهر به پشم شبیه است.

الیاف اکرلیک در برابر سایش، لکه پذیری مواد شیمیایی و محو شدگی مقاوم است. عکس العمل خوبی نسبت به الکتریسیته ساکن داشته و در برابر رطوبت و کپک زدگی نیز عملکردی مناسب دارد.

این الیاف نسبت به سایر الیافها از دوام کمتری برخوردار است. استفاده از الیاف اکرلیک در فضاهای تجاری و فضاهایی با ترافیک بالا توصیه نمی شود. برای استفاده در فضاهای مرطوب مانند پادری حمام مناسب است.

برای آشنایی بیشتر با موکتهای اکرلیکی می توانید مقاله “موکت اکرلیک” را مطالعه کنید.

پلی پروپیلن (اولفین)- Polyprolylene

الیاف پلی پروپیلن یا اولفین الیافی پلیمری و مصنوعی است که پایه آن اتیلن- پروپیلن است.

اولفین الیافی است با جذب آب بسیار پایین که برای استفاده در فضاهای مرطوب و زیرزمین و نیز فضاهای باز مناسب است. با توجه به اینکه این الیاف جذب اندکی دارد، نسبت به لکه پذیری مقاومت خوبی از خود نشان می دهد و پس از خیس شدن به سرعت خشک می شود.  نسبت به مواد شیمیایی مقاوم بوده و عملکرد آن نسبت به الکتریسته ساکن نیز خوب است.

الیاف پلی پروپیلن نسبت به uv  مقاوم بوده و دوام رنگ بسیار خوبی را از خود نشان می دهد. با توجه به اینکه عموما این الیاف به صورت Solution Dyeing  رنگرزی می شود محو شدن رنگ و رنگ پریدگی در این الیاف ایجاد نمی شود.

اولفین یا پلی پروپیلن خاصیت ارتجاعی کمی دارد و در برابر له شدگی و فشرده شدن مقاومت کمی از خود نشان می دهد به همین دلیل برای فضاهای با رفت و آمد بالا و سایش زیاد توصیه نمی شوند.

برای آشنایی بیشتر با موکتهای پلی پروپیلن می توانید مقاله “۵ نکته مهم درباره موکت با الیاف اولفین (پلی پروپیلن)” را مطالعه کنید.

پلی استر- Polyester

اگر شما هم از جمله کسانی هستید که به محیط زیست و بازیافت محصولات علاقمند هستید الیاف پلی استر می تواند انتخاب خوبی برای شما باشد. بخشی از الیاف پلی استر از بازیافت بطری های یکبار مصرف ( PET ) تولید می شود. پلی استر الیافی است با ظاهری جذاب، درخشندگی بسیار خوب و شفافیت رنگ بالا . با توجه به بسته بودن ساختار مولکولی پلی استر (CLOSED CELL FIBER)، میزان جذب این الیاف بسیار پایین بوده و این امر سبب می شود که مقاومت این الیاف در برابر لکه پذیری بسیار بالا باشد. پلی استر الیافی بسیار نرم است که پس از تولید قابلیت بازیافت دارد.

الیاف پلی استر در برابر له شدگی و فشرده شدن مقاومت پایینی دارد و نسبت به نایلون دوام کمتری از خود نشان می دهد. این الیاف برای کاربردهایی با ترافیک بالا توصیه نمی شود و بیشتر برای کاربردهای مسکونی مناسب است.

تریکستا- Triexta

الیاف تریکستا الیاف موکت بسیار جدیدی است که ترکیب مولکولی شیمیایی این محصول بسیار به پلی استر شبیه است تا جایی که گاهی آن را نوعی پلی استر ارتقا یافته بشمار می آورند. الیاف تریکستا (polytrimethylene terephthalate) یا PTT مانند پلی استر کاملا قابلیت بازیافت داشته و برخی از نقاط ضعف پلی استر در این الیاف کاملا رفع شده است.

الیاف تریکستا نسبت به پلی استر الیافی بادوام تر و با خاصیت ارتجاعی ( برگشت پذیری الیاف به حالت اولیه ) بیشتری است.از نظر درخشش،  شفافیت رنگ به نایلون شبیه است ( نسبت به پلی استر مات تر است) ولی مانند پلی استر بسیار نرم بوده و مقاومت به لکه پذیری خوبی از خود نشان می دهد.

دوام رنگ در این الیاف بسیار مناسب است و الیاف در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV) مقاوم است.

برای آشنایی بیشتر با موکتهای تریکستا می توانید مقاله “موکت تریکستا-triexta carpet fiber” را مطالعه کنید.

جدول مقایسه موکتها بر اساس انواع الیاف موکت

در انتها برای آشنایی بیشتر شما با روش تولید موکت، دو فیلم از نحوه تولید موکت قرار داده شده است.

مطالب زیر را از دست ندهید

موکت با الیاف نایلون – پلی آمید

موکت نایلونی (موکت با الیاف پلی آمید) – Nylon برای بررسی موکت نایلونی، لازم است که در گام نخست اندکی با الیاف نایلون آشنا شویم. نایلون (پلی آمید) الیافی مصنوعی [...]

موکت تریکستا **نسل جدید الیافها**

موکت تریکستا (Triexta) الیاف تریکستا (polytrimethylene terephthalate) یا PTT الیافی بسیار جدید است با ترکیب مولکولی شیمیایی محصول بسیار به پلی استر شبیه است تا جایی که گاهی آن را [...]

موکت پلی پروپیلن ،آشنایی با ویژگی ها

موکت پلی پروپیلن (اولفین)  الیاف پلی پروپیلن (Polypropylene) یا اولفین (Olefin)، الیافی پلیمری و مصنوعی است، که ظاهری شبیه به الیاف پشم دارد و پایه آن اتیلن- پروپیلن است. این [...]

 موکت پشمی ،۷ نکته مهم (Wool Carpet)

 موکت با الیاف پشم (Wool Carpet) پشم طبیعی، قدیمی ترین الیاف استفاده شده در همه منسوجات از جمله موکت ( موکت پشمی ) است.پشم الیافی ذاتا انعطاف پذیر ، بسیار [...]

بانک مقالات موکت